Blog Brokera Ubezpieczeniowego

Dziedzina zwana żywieniem, obejmuje także zagadnienia związane z surowcami i dodatkami paszowymi oraz ekologię populacji bakterii. Wszystko to wspomaga najlepsze trawienie i wchłanianie, a także zrównoważoną mikroflorę i odpowiednią reakcję immunologiczną. Zapewnienie optymalnego funkcjonowania układu żołądkowo-jelitowego, ma zasadnicze znaczenie dla pomyślnej produkcji jaj. Kura nieśna należy do grupy zwierząt o najwyższej produkcyjności w stosunku do masy ciała , gdyż o masie 1,6-1,9 kg – znosi 18-20 kg masy jaj (Jamroz, 2001).

Żywienie winno zapewnić kurkom w okresie odchowu, prawidłowy wzrost, dobre wyrównanie stada pod względem masy ciała i przygotowania do nieśności (Niemiec, 2012). Odchowywane młódki wymagają paszy o dużej wartości odżywczej ze względu na intensywny wzrost i tworzenie okrywy piór, którą może opóźnić niedobór w paszy siarkowych aminokwasów. Kurki nieśnego typu, żywione są bez ograniczeń sypkimi mieszankami treściwymi, o wartości pokarmowej dostosowanej do ich wieku (Tab. 1)

Tabela 1. Żywienie kurek nieśnych w różnym wieku (Niemiec, 2012) 

 Drobiarze zdają sobie sprawę z problemów związanych z bezpieczeństwem żywności, wywołanych skandalami związanymi z żywnością pochodzenia zwierzęcego. Obecnie konsumenci, agencje rządowe i przemysł spożywczy, pracują nad spełnieniem oczekiwań dotyczących żywności, promując  metody, zapewniające produkcję bezpiecznych produktów, o wysokiej jakości cech pokarmowych. Ograniczenie na świecie, stosowania antybiotyków, szczególnie w zakresie doskonalenia wzrostu, znacznie rozszerzyło możliwości poprawy zdrowia kur.

Prawidłowe żywienie niosek, powinno im zapewnić dobrą, fizyczną kondycję, wysoką nieśność i pożądane cechy jakości jaj. Stosowane w żywieniu pasze treściwe, winny pokrywać zapotrzebowanie kur na składniki żywieniowe w zależności od intensywności nieśności (Tab.2), masy ciała, temperatury otoczenia i systemu utrzymania. 

Tabela 2. Wartość pokarmowa pasz treściwych dla nieśnych kur w zależności od intesywności nieśności i masy ciała (kg) (Niemiec (2012) 

 Aby się w pełni ujawniły możliwości genetyczne niosek, ich przewód pokarmowy musi zapewniać  optymalne trawienie i wchłanianie składników odżywczych, minimalizując równocześnie choroby żołądkowo-jelitowe, stabilizując i/lub pozytywnie modyfikując mikrobiologiczne środowisko oraz umożliwiając kurze, osiągnięcie skutecznej odporności. Często pomija się możliwości optymalizacji zdrowia jelit u młódek i niosek, zapobiegając patogennym uszkodzeniom, które mogą bezpośrednio lub pośrednio, wpływać na wydajność.

Zdrowe jelita - podstawą wysokiej nieśności

W wychowalni, kurki narażone są na ciągłe działanie stresorów (programy szczepień, przycinanie dziobów, zabiegi medyczne itp.), co powoduje zmniejszenie spożycia paszy. Ponadto nacisk kładziony jest na wyrównanie stada pod względem masy ciała i wejścia w nieśność - w przewidywanym wieku. W ocenie, często nie uwzględnia się rozwoju jelit, fizjologicznego i immunologicznego ekosystem drobnoustrojów. W niektórych przypadkach kurki  od pierwszych dni życia, są systematycznie leczone antybiotykami, podczas gdy ich przewód pokarmowy, jest wciąż niedojrzały, a założenie, że posiada już odpowiednio rozwinięte  mikrobiomy – nie jest w pełni uzasadnione.  Mikrobiom (mikrobiota), stanowi ogół mikroorganizmów występujących w danym siedlisku np. w jelitach drobiu. Określenie to zaproponował Joshua Lederberg na przełomie XX i XXI w., w związku z pojęciami - genom i proteom.

Wyzwania związane z produkcją jaj, w połączeniu ze stresem fizjologicznym, spowodowanym zmianami hormonalnymi, utrudniają optymalne wykorzystanie paszy i maksymalne jej ograniczenie, przy zachowaniu pożądanych cech jakości jaj. W  rzeczywistości wiele towarowych stad, jest niejednorodna, występuje w nich bakteryjne zapalenie jelit (NE), dysbioza jelitowa czyli zaburzenie harmonijnej pracy jelit (Adamczyk, 2019) i miejscowa martwica dwunastnicy. W dalszej części cyklu produkcyjnego, pojawiają się problemy związane z nieszczelnym jelitem i skracaniem długości kosmków, co wpływa na zmniejszone wchłanianie składników pokarmowych - głównie minerałów. W rezultacie wiele jaj jest zgniecionych, z widocznymi na skorupie pęknięciami i mikropęknięciami oraz zabrudzeniami, przy zmniejszonej całkowitej liczbie jaj.

Stowarzyszenie Weterynarzy ds. Produkcji Jaj w USA uznało w 2014 r., uznało kokcydiozę za najważniejsze zagrożenie w klatkowym lub bez klatkowym chowie kur.  W klatkowym chowie kur, najpoważniejszym problemem jest kolibakterioza, a zaburzenia żołądkowo-jelitowe są odpowiedzialne za 50% problemów zdrowotnych w towarowych stadach nieśnych kur, a za 40% - u młódek. Do innych chorób należy zaliczyć, choroby wirusowe związane z układem oddechowym. Ważne jest, by nie przeoczyć faktu, wiele chorób może prowadzić do wtórnych, zakażeń bakteryjnych, powodujących obniżenie, a nawet utratę wydajności.

Zarazki zaburzają działanie jelit, zwiększają reakcję immunologiczna, zmieniają szybkość wydzielaniu mucyny i zwiększają zdolność  przenikania przez jelitowy nabłonek. Mniejsze spożycie paszy, zwiększa zapotrzebowanie na składniki odżywcze, wzmacniające układ odpornościowy. Energia i składniki pokarmowe, muszą zapewniać silną reakcję  immunologiczną - by pokonać choroby, wywołane zakłóceniami w mikrobiologicznym ekosystemie, ograniczającym  wchłanianie i trawienie składników odżywczych,  pogarszającym wykorzystanie pasz i nadmiernie pobudzającym układ odpornościowy. W konsekwencji, następuje zapalenie jelit i obniżenie produkcyjności kur.

Kury nieśne o zdrowym przewodzie pokarmowym, maksymalnie wykorzystują paszę do produkcji jaj.  Zdrowe jelita, w których mikrobom i jelita są w symbiotycznej równowadze, wpływają na dobrostan i wydajność kur. Przewód pokarmowy, nie tylko ogranicza poziom dobrostanu i wydajności kur i jest głównym narządem do rozdrabniania i wchłaniania składników odżywczych, ale działa również jako pierwszy mechanizm ochronny, przed egzogennymi zarazkami, które mogą kolonizować i/lub wnikać do komórek - tkanek gospodarza. Jelita są w organizmie, największym narządem immunologicznym i ich dobry stan zdrowotny, zapewnia zdrowie kury, które optymalniej wykorzystuje składniki odżywcze (De La Cruz, 2019).

Zdrowy przewód pokarmowy kur - wynikiem ich dobrego odżywiania

Włókno surowe, które dotychczas uważano za obojętny składnik odżywczy dla zwierząt monogastrycznych, odgrywa jednak znaczącą rolę w poprawie zdrowia jelit, trawienia składników odżywczych i modulowaniu odruchów naturalnych kur. Należy ustanowić minimalne ograniczenie, np. na poziomie 5% w paszach dla nieśnych kur. Oprócz zawartości błonnika w pożywieniu, skarmianie gruboziarnistych cząstek, ma także dodatni wpływ na układ trawienny ptaków. W wyniku karmienia większymi cząsteczkami paszy, kury mają większe i bardziej umięśnione żołądki oraz dłuższy przewód pokarmowy. Grubsze cząstki paszy, dłużej przebywają w żołądku, by ulec zmieleniu na mniejsze cząstki, przed przesunięciem do jelita cienkiego. Wydłużony czas ich pobytu, powoduje spadek pH, który działa bakteriobójczo. Większe cząsteczki paszy, wymagają dłuższego czasu na przejście przez jelito, co poprawia długość mikrokosmków i zwiększa powierzchnię przyswajalną jelita, a tym samym ma duży wpływ na strawność i wchłanianie składników odżywczych.

Kury z wiekiem preferują coraz to większe cząsteczki paszy i poprawiają się także ich odruchy warunkowe, nie tylko dlatego, że muszą więcej czasu poświęcać na jedzeniu, ale także dlatego, że mają mniej czasu - na takie niepożądane zachowania się, jak wzajemne wydziobywanie sobie piór/kanibalizm. Należy unikać paszy w wysokim stopniu rozdrobnionej, gdyż ptakom trudniej jest spożywać drobną śrutę, która bezpośrednio po spożyciu, przesuwa się – niewykorzystana - przez żołądek. Dlatego pożądane jest podawanie ziarna o większym rozmiarze. Dodanie 2% oleju, pomaga uzyskać jednorodną paszę, o optymalnym rozkładzie cząstek.

Wpływ białka paszy na stan zdrowotny przewodu pokarmowego

Podstawową rolą aminokwasów jest ich wpływ na wzrost i rozwój narządów oraz tkanek, które służą głównie jako elementy budulcowe w syntezie białek. Są one również niezbędne w wielu szlakach metabolicznych do regulacji funkcji fizjologicznych i modulacji odpowiedzi w układzie odpornościowym organizmu takich jak: mucyna, komórki nabłonkowe, przeciwciała, enzymy itp.

Niemniej jednak część aminokwasów i nie aminokwasowego azotu, zawartego w  paszy, nie jest właściwie przetwarzana w przewodzie pokarmowym, tworząc podłoża dla drobnoustrojów i toksyn, które są szkodliwe dla kury. Mogą one zatem uszkadzać jelito kręte, powodując w nim nadmierny rozwój patogennych bakterii, zaburzając ekosystem jelit – jego równowagę, podrażniając jelita, wywołując  zaburzenie flory bakteryjnej jelit (dysbakteriozę),  a w niektórych przypadkach -  subkliniczne, martwicze zapalenie tętnic. Duże i nie rozpuszczalne cząsteczki białka, które nie są przyswajane przez kurę, trafiają do jelita grubego, stanowiąc kał. Małe, rozpuszczalne cząsteczki białka, przechodzą przez połączenia jelita krętego - do jelita ślepego, gdzie następuje ich rozkład  i powstaje amoniak, aminy, indole i kwasy tłuszczowe o rozgałęzionych łańcuchach. Związki te mogą być toksyczne i stwarzać niekiedy problemy zdrowotne (De La Cruz, 2019).

Nadmiar białka nie tylko zwiększa koszty produkcji, ale także  jest przyczyną zdrowotnych problemów u ptaków. Redukcji surowego białka (całkowitego azotu) w paszy, musi jednak towarzyszyć zrównoważenie profilu aminokwasów i jego podaż, zgodnie z wymaganiami ptaków. Precyzyjne odżywianie wymaga wiedzy o surowcach paszowych (aminokwasach), ich strawności, informacji nt. złego przetwarzania źródeł białka i wykorzystanie dostępnych czystych aminokwasów. Takie podejście,  może zaspokoić potrzeby bytowe kur, ich problemy zdrowotne i produkcję jaj - bez nadmiernego stosowania azotu. Prawidłowe zrównoważenie strawnych aminokwasów - zwanych także „idealnym profilem aminokwasowymi” – przedstawiono w Tabeli 3 (De La Cruz, 2019).

Tabela 3. Udział (%) w paszy  dla kur nieśnych  strawnych w jelitach aminokwasów  i ich dzienne spożycie  w mg/dzień/kurę (De La Cruz, 2019)

Zapotrzebowanie nieśnych kur na strawne aminokwasy i optymalna ich zawartość paszy dzień

Drew i in. (2004) badając wpływ źródła i poziomu białka w paszy, na populację bakterii Clostridium perfringens w jelitach kurcząt brojlerów, wykazali, że poziom surowego białka w paszy (230 i 400 g/kg) i jego źródła (koncentrat białka sojowego i mączki rybiej), wpływa na wzrost populacji C. perfringens, w dolnym odcinku jelita brojlerów.Interakcja między źródłem i poziomem C. perfringens w jelicie krętym i jelicie ślepym rośnie, wraz ze wzrostem poziomu surowego białka paszach z udziałem mączek rybich (P <0,005), natomiast nie wzrasta u ptaków żywionych paszą, zawierającą koncentrat sojowy. Sugeruje to, że poziom i źródło białka oraz udział aminokwasów w paszach, może sprzyjać wybuchowi klinicznego, martwiczego zapalenia jelit.

Konkluzja

Nauka o żywieniu stale się rozwija i stale przybywa nam nowych wiadomości o nowych metodach optymalnego i opłacalnego żywienia różnych gatunków i typów użytkowych towarowego drobiu. Producenci jaj i mięsa drobiowego oraz pasz, winni zatem pilnie śledzić wszelkie innowacje jakie pojawiają się w intensywnych metodach, towarowej produkcji drobiarskiej.

Zobacz: Ubezpieczenie Hodowli Zwierząt (kliknij)

Zobacz: Ubezpieczenia rolne.