Broker Ubezpieczeniowy • Ubezpieczenia dla Firm

Wg Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce w 2018 r., produkcja podstawowych zbóż z mieszankami zbożowymi, wynosiła około 22,8 mln ton i była o ok. 18% mniejsza w niż w 2017 r. Przyczyną obniżonych zbiorów, była występująca wiosną i latem- susza. Tymczasem w UE w 2020 r., w porównaniu do 2019 r., zbiory pszenicy będą mniejsze o 5,3% pszenicy (137,9 mln ton), jęczmienia o 2,3% (60,8 mln ton), natomiast więcej o 4,2% będzie żyta (8,6 mln ton) i o 6,6% kukurydzy (65,0 mln ton).

W żywieniu drobiu, ziarno kukurydzy, pszenicy i jęczmienia – stosowano od dawna, a później wraz z rozwojem technik mielenia składników paszowych, zaczęto wykorzystywać mieszanki drobno zmielonych zbóż i nasion oleistych, by przejść do produkcji pasz granulowanych (Linares, 2014).

Wg Sokół (2004), w budowie morfologicznej ziarna, wyróżnia okrywę owocowo-nasienną, bielmo i zarodek (Tab.1) oraz różny udział składników pokarmowych i wartość energetyczną (Tab.2) 

Tabela 1. Udział (%) poszczególnych tkanek w ziarnie zbóż (Jeroch i in.,1993) 

Tabela 2. Udział (%) składników pokarmowych i wartość energetyczna  ziarna zbóż przy 88% średniej suchej masy (Sokół, 2004).

W ziarnach zbóż, występuje także  obok składników odżywczych, duża gupa substancji przeciwżywieniowych, do których należą rezorcynole (pochodne fenolo), polisacharydy nieskrobiowe, inhibitory trypsyny i chymotrypsymy, taniny i lektynya (Tab.3), które wywierają  negatywny wpływ na zdrowie zwierząt.

Tabela 3. Udział alkilorezorcynoli w ziarnie zbóż (Sokół, 204). 

Od końca lat 40-tych XX wieku, badano wpływ na produkcję brojlerów, wielkości skarmianych cząstek i granul oraz procesów granulowania. Pierwsze doniesienia o wartości odżywczej (stosowanej w żywieniu drobiu) pełnoziarnistej pszenicy, pochodzące z 1962 r., wskazywały na jej wyższą wartość energetyczną, w porównaniu z ziarnem śrutowanym.

Ostatnio w Europie, Kanadzie, Azji i Australii, wiele placówek badawczych i firm paszowych, poszukiwało nowych możliwości, zwiększenia konkurencyjności pasz dla brojlerów, między innymi, stosując w nich udział pełnoziarnistej pszenicy, zamiast powszechnie stosowanej, drogiej śruty sojowej.

Szeroko zakrojone prace w tej dziedzinie, przyniosły korzyści w postaci zwiększonej produkcyjności i wydajności mięsnej ptaków oraz nowe zasady żywienia paszą zawierającą pełne ziarno pszenicy i jego wpływ na stan zdrowotny przewodu pokarmowego ptaków (Linares, 2014).

Włączenie do paszy całego ziarna pszenicy

Całe ziarno pszenicy, dodaje się do paszy, posypując ją przed lub najczęściej - po jej granulowaniu, rozcieńczając w ten sposób w niej składniki odżywcze lub mieszając w różnym stosunku z granulatem, by osiągnąć pożądany udział składników odżywczych, w końcowej mieszance paszowej. Jest to obecnie najczęściej stosowany sposób, dodawania pełnego ziarna pszenicy, do pasz dla brojlerów.

W ostatniej dekadzie, analizowano wpływ żywienia paszą, o różnych poziomach pełnoziarnistej pszenicy, na wydajność produkcyjną i mięsną brojlerów oraz stan zdrowotny ich przewodu pokarmowego. Różnego rodzaju oddziaływania, powodowane kombinacją różnych poziomów włączania ziaren całej pszenicy do paszy, w różnym wieku brojlerów, nie przyczyniły się jednoznacznie, do pozytywnego wpływu na ich produkcyjność.

Dziś wiadomo, jaki jest najbardziej dogodny wiek broilerów, w którym całe ziarno pszenicy należy zmieszać z paszą, by działanie było najbardziej korzystne i opłacalne. Postęp w żywieniu bojlerów, polega na pokrywaniu ich codziennych potrzeb paszą z udziałem pełno ziarnistej pszenicy oraz na granulowaniu paszy treściwej (Linares, 2014).

Wydajność brojlerów

Dotychczas nie wykazano negatywnego wpływu, włączania pełnoziarnistej pszenicy do żywienia brojlerów na ich przyrosty.

Niższe tempo przyrostów masy ciała ptaków, przypisywano zbyt wczesnemu, bo już od 1 dnia życia, włączania do paszy pełnego ziarna pszenicy, co mogło decydować o większej zmienności w jej pobieraniu i wykorzystaniu. Tendencja do zmniejszania spożycia paszy, korzystnie wpływa na jej wykorzystanie przez ptaka, nawet o 4,5%, natomiast zmiany w wydajności mięsnej, są mniej widoczne (Linares, 2014).

Poprawa jakości paszy brojlerów, wpływa na rozwój żołądka. Wykazano większy wzrost względnej masy żołądka brojlerów i wykorzystania przez nie paszy, gdy karmiono je mieszanką z pełnym ziarnem pszenicy w porównaniu ze ześrutowanym.

Morfologiczne i fizjologiczne cechy jelit brojlerów

Żołądek odgrywa ważną rolę, regulując przepływ paszy z roślinnych składników do dwunastnicy. Cząstki paszy muszą być odpowiednio zmniejszone, by mogły być trawione w jelicie cienkim. Im większy rozmiar cząstek paszy, tym większa jest rola żołądka ptaka, który szybko dostosowuje się do zmian składu paszy. W wyniku skarmiania pszenicy pełnoziarnistej, rozwijający się żołądek, zwiększa zdolność jej rozdrabniania.

Podwojenie rozmiarów żołądka, jest skutkiem działania składników paszy, a zwiększona jego aktywność, stymuluje wydzielanie kwasu hydrocholowego, prowadząc do obniżenia pH i poprawy trawienia w żołądku, na skutek dłuższego w nim przebywania, większych cząstek pokarmu. Aktywność żołądka, pobudza też wydzielanie enzymów żółciowych i trzustkowych, które działając synergicznie, zapewniają bardziej skuteczne wykorzystanie składników pokarmowych.

Ważna jest również rola, jaką żołądek brojlerów żywionych całym ziarnem pszenicy odgrywa w regulacji trawienia. Większe cząstki pokarmu, pozostają w żołądku przez dłuższy czas, aż zostaną rozbite do rozmiarów, warunkujących ich przedostanie się - do dwunastnicy. Większy udział cząsteczek paszy (głównie dużych), zatrzymanych dłużej w żołądku, świadczy o skuteczniejszym przepływie paszy przez jelita, naśladując w ten sposób - przerywany system karmienia.

Żywienie brojlerów pełnoziarnistą pszenicą, wpływa na morfologię ich innych narządów trawiennych oraz na przesuwanie się paszy w przewodzie pokarmowym, tak samo jak prędkość podawania paszy. Pojawia się jednak wzrost lepkości trawionego pokarmu, gdy brojlery otrzymywały w paszy pełne ziarna pszenicy. Dlatego przy stosowaniu enzymów, powinno się dodawać do paszy ksylanazę, by zwiększyć synergistyczny efekt wzrostu górnego odcinka przewodu pokarmowego

Wartość odżywcza

Zmiany w morfologii i fizjologii jelit, wywołane włączeniem pełnoziarnistej pszenicy do pasz dla brojlerów, zwiększają strawność skrobi, co może odgrywać najważniejszą rolę.

W takiej paszy, wzrasta także wartość energii metabolicznej. Wyniki badań nt. lepszego wykorzystania energii w przypadku stosowania pszenicy pełnoziarnistej, w porównaniu do śrutowanej, pochodzą z początku lat 60-tych XX wieku, a ostatnio wiele badań, wyniki te potwierdza. Należy oczekiwać więc lepszej strawności składników odżywczych oraz zwiększonej aktywnością żołądka, wydzielania enzymów i poprawy strawności azotu.

Przede wszystkim - zdrowy przewód pokarmowy

Struktura paszy wpływa na populacje drobnoustrojów jelitowych, na które oddziałują zmiany pH żołądka, występujące przy żywieniu brojlerów pełnoziarnistą pszenicą, które są barierą dla chorobotwórczych bakterii.

Kwaśne środowisko jelita, zmniejsza negatywne działanie, grupy obejmujących kilka chorobotwórczych bakterii, takich jak Salmonella - w stosunku do laktozy. Obniżenie pH żołądka, może być skutkiem wydzielania kwasu i bakteryjnej fermentacji. Środowisko powstające w żołądku, winno sprzyjać takim procesom.

Innym mechanizmem wpływu żywienia całym ziarnem pszenicy na populacje drobnoustrojów jelitowych, jest niższe stężenie pokarmów, wywołujących fermentację, w dolnym odcinku przewodu pokarmowego, ze względu na bardziej wydajny proces trawienia, dostępność składnika odżywczego dla bakterii, a dokładniej Clostridium.

Żywienie brojlerów pełnoziarnistą pszenicą, odgrywa częściowo rolę antybiotykowego promotora wzrostu i ma także pozytywne znaczenie dla bezpieczeństwa żywności.

Ostatnie doniesienia sugerują, że karmienie brojlerów paszą z udziałem całych ziaren pszenicy, może sprzyjać zakażeniom kokcydiami (Linares, 2014).

Obecne stosowane metody żywienia

W żywieniu drobiu, najskuteczniej wykorzystuje się cale ziarno pszenicy do rozcieńczania treściwej paszy na fermie, używając odpowiedni sprzęt do dozowania i mieszania, oraz rozprowadzając całą mieszankę - do podajników paszy.

Dzięki systemom komputerowym, można bez trudu zaprogramować różne ilości włączenia całego ziarna pszenicy, w zależności od wieku ptaków. Mieszankę typu pre-starter, jako kompletną paszę, skarmia się w ciągu pierwszych 7 dni, a następnie dodaje się do niej 5% pełnoziarnistej pszenicy, której udział od 8-mego dnia - stopniowo wzrasta, aż do osiągnięcia około 30 dnia życia, 30-35% udziału pełnoziarnistego ziarna w paszy i zachowując ten udział, aż do dnia uboju - proporcjonalnie zmniejszając udział w niej treściwej paszy.

Większość producentów brojlerów, stosuje do 4 rodzajów pasz treściwych, dodając pre-startery aminokwasami, makro i mikro-składnikami mineralnymi i witaminami, aby zrekompensować ich brak, na skutek wyższego udziały ziarna pszenicy.

Jedną z korzyści opisanego systemu żywienia jest to, że ptaki stopniowo dostosowują się pokrywania swych potrzeb na składniki żywieniowe, unikając przez całe życie, okresów braku lub nadmiernego ich pobierania. Zawsze istnieje ryzyko, że ptaki będą wybiórczo pobierać więcej ziarna pszenicy lub granul, co spowoduje pewne problemy z wyrównaniem stada, dostarczanego do ubojni.

Ta metoda żywienia, stosowana w fermach broilerów, przynosi także rolnikom korzyści ekonomiczne, ponieważ mogą wykorzystywać własną, uprawiana przez siebie pszenicę. Kolejną jej zaletą, jest zmniejszenie wilgotności ściółki, ponieważ odchody są bardziej zwarte, poprawiając warunki środowiskowe i dobrostan ptaków.

Zmieszanie pełnych ziaren z treściwą paszą, można przeprowadzić w wytwórni pasz - przed lub po granulowaniu, a proces ten może okazać się bardziej praktycznym i mniej kosztownym, niż w fermie. Na każdym etapie dodawania pełnego ziarna, konieczne będzie dodatkowe wyposażenie wytwórni lub mieszalni pasza, gdyż zawsze jest ryzyko rozwarstwienia się surowców paszowych, w transporcie paszy, z wytwórni do fermy, szczególnie gdy są dodawane granulowaniu.

Powszechnie stosuje się dodawanie stałego udziału pełnego ziarna pszenicy, w wysokości ok. 10% - od 15 dnia życia, do końca odchowu brojlerów. Tej metody się jednak nie zaleca, gdyż dochodzi do rozcieńczenia w mieszance – składników odżywczych, zwłaszcza białka, aminokwasów, składników mineralnych i witamin, co może doprowadzić do obniżenia produkcyjności brojlerów.

Wnioski

Dodanie pełnego ziarna do paszy dla brojlerów, pobudza aktywność żołądka i skutkuje kilkoma pozytywnymi zmianami w ich jelitach, prowadząc do poprawy ich wydajności i poziomu dobrostanu, przynosząc konkretne korzyści ekonomiczne rolnikom - producentom drobiu. Jest to metoda nieinwazyjna, nie zagrażająca w żadnym przypadku tak producentowi brojlerów jak i fermie.

Zobacz: Ubezpieczenie Maszyn Rolniczych AGRO CASCO - rekomendacje brokera

Zobacz: Ubezpieczenie Hodowli Zwierząt (kliknij)

Zobacz: Ubezpieczenia rolne.